Torri'r Cylch

Cofiwch

• Os ydych yn cael eich bwlio, y peth cyntaf dylech ei wneud yw dweud wrth rywun yr ydych yn ymddiried ynddo, eich Mam, Tad, athro neu athrawes, brawd neu chwaer hŷn.
• Peidiwch â cheisio delio â’r sefyllfa eich hun. Dywedwch wrth eich ffrindiau fel y gallant eich helpu. Efallai y gallant wneud yn siŵr na chewch eich gadael ar eich pen eich hun gyda’r person sy’n eich bwlio.
• Cofiwch efallai bod y person sy’n bwlio angen help hefyd, felly drwy ddweud wrth yr athro neu’r athrawes efallai eich bod yn helpu’r bwli i ddatrys ei broblemau ef neu hi hefyd.
• Ceisiwch anwybyddu’r bwlio neu ddweud 'Na' yn gadarn iawn, yna trowch a cherdded i ffwrdd.
• Peidiwch ag ymladd yn ôl gan y bydd hyn yn golygu yr ewch chi i drwbl.
• Nid yw’n werth cael eich brifo er mwyn cadw eiddo neu arian. Os ydych yn teimlo dan fygythiad, rhowch i’r bwli yr hyn y mae eisiau. Gallwch gael eiddo newydd, ond ni allwch gael ‘chi’ newydd.
• Ysgrifennwch beth sy’n digwydd i chi a sut yr ydych yn teimlo am hyn mewn dyddiadur. Gall hyn eich helpu i ymdopi â’ch emosiynau a helpu pobl eraill i ddeall sut yr ydych yn teimlo.
• Peidiwch â beio eich hun – cofiwch nad oes neb yn haeddu cael ei fwlio.

• Cafodd 31% o oedolion eu bwlio gan eu cyfoedion yn ystod eu plentyndod, gwnaeth 7% arall ddioddef gwahaniaethu a gwnaed i 14% deimlo’n wahanol neu fel ‘un ar y tu allan'.
• Dywedodd chwarter y plant a phobl ifanc oedd yn cael eu bwlio gan eu cyfoedion eu bod wedi dioddef effeithiau niweidiol tymor hir a barodd i’w bywyd fel oedolyn.

Gall agweddau ar fwlio ddod yn dramgwydd troseddol yn ddiweddarach mewn bywyd.

• Dylai bwlio geiriol fel galw enwau gael ei ystyried yn ymddygiad gwrthgymdeithasol troseddol neu’n athrod.
• Gallai bwlio corfforol (brifo rhywun) arwain at euogfarn am ymosodiad neu guro.
• Bwlio cribddeiliaeth: byddai cymryd arian neu eiddo gan rywun yn arwain at gael eich cyhuddo o ymosod, dwyn a/neu fandaliaeth.
• Mae bwlio tecst neu fwlio rhyngrwyd yn aflonyddu, ac mae hefyd yn erbyn y gyfraith.